Kripto Varlıkların Borsa Listelemeleri Üzerine

Kripto varlıklara ilişkin yasal düzenlemeler yapılacağı yönünde haberler çıktığında akla ilk olarak söz konusu düzenlemelerin bu varlıkların alım-satımını yapanların elde ettikleri (varsa) kazançların vergilendirilmesine yönelik olacağı gelmektedir. Devletlerin bir bölümü kripto varlıklara yönelik yasal düzenlemeler yapmış olup bu düzenlemeler genel olarak kripto varlık alım-satımı yapanların elde ettikleri kazançların vergilendirilmesine yönelik olmuştur. Vergilendirme hususu her devletin kendi vergileme hakkından kaynaklandığından kripto varlıklardan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi noktasında ülkelerin kendi başlarına hareket etmeleri doğaldır. Ancak kripto varlık sektöründe öyle bazı konular var ki, bu konularda yerel düzenlemelerden ziyade global anlamda düzenlemeler yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Global düzenlemelerin yapılmasını gerekli gördüğümüz alanlardan biri, kripto varlıkların borsa listelemelerinin belirlenmesine dair süreç ile ilgilidir.

Coinmarketcap borsa puanları dikkate alındığında kripto varlık sektörünün önde gelen borsalarının; Binance, Coinbase, FTX ve Kraken şeklinde olduğu görülmektedir. Sayılan borsalardan Binance ve Coinbase sektörün en önde gelenleridir diyebiliriz. Bir kripto varlık (coin/token), Binance ve/veya Coinbase gibi borsalarda listelenmesi sürecinde (özellikle ilk listeleme anında) büyük değer artışları yaşayabilmektedir. Bu derece büyük değer artışları ise söz konusu coinleri/tokenları listelemeden evvel ellerinde tutanlara büyük kazanç sağlamaktadır. O halde bu listelemeler neye göre belirlenmektedir?

Hangi projelerin borsa listelemesi alacağına ekseriyetle listelemenin yapılacağı borsaların yönetim kademesinin karar verdiği anlaşılmaktadır. Bir projenin hangi borsalarda, hangi kriterleri yerine getirmesi halinde listeleneceğine dair somut kriterler mevcut değildir. Bu konuda belirlenmiş herhangi bir uluslararası ve/veya borsalararası kriter olmadığından borsa listelemelerinin keyfi olarak belirlenmesinin ve bu vesile ile yüksek kazançlar elde edilmesinin önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır.

Borsa listelemelerinin somut kriterlere bağlanması noktasında, devletlerin lokal olarak yapacakları düzenlemelerin olumlu anlamda beklenen sonuçları tam manası ile veremeyeceğini değerlendirmekteyiz. Bu itibarla, devletlerin kripto varlık borsaları ile bir araya gelerek bu konuda uluslararası kriterler belirlemelerinin olumlu olacağını düşünmekteyiz. Hatta borsaların hacimlerinin ve sektördeki önemlilik düzeylerinin farklılık gösterdiği dikkate alındığında, her bir borsa için farklı listeleme kriterleri getirilmesi de gündeme alınabilecektir.

Kripto varlık sektörü, devletler tarafından yasal anlamda tanınırlıklarını ayrıca kendilerine duyulan güveni artırmak yolu ile kullanıcı sayılarını artırmak istiyorlarsa, sektör oyuncularının devlet otoriteleri ile birlikte işbirliği içinde çalışmaları gerekmektedir. Yapılan düzenlemeler neticesinde çeşitli gelirler elde edilebileceğinden ayrıca vatandaşlarının sektör kaynaklı yaşadıkları mağduriyetler de azaltılabileceğinden, devletler de bu konuda sektör temsilcileri ile birlikte çalışmak isteyebilirler.

Yazımızda anlattığımız tüm bu hususlar, devletlerin kripto varlık sektörünü yasal olarak düzenleme altına almak sureti ile tanımak isteyeceği (ki birtakım devletler yaptıkları düzenlemeler ile yasal olarak söz konusu sektörü tanımaktadır) varsayımı altında değerlendirilmiş olup devletlerin inisiyatiflerini Çin Halk Cumhuriyeti gibi sektörü tamamen yasaklama yönünde kullanması halinde yazımızda ifade ettiğimiz tarzda düzenlemelere de gerek kalmayacaktır. Sektöre yönelik gerek yerel gerekse küresel anlamdaki yasal düzenlemeler sektörün geleceğine önemli etkide bulunacaktır.