Kripto Varlık Piyasasında Kullanılan Analiz Türleri Üzerine Kısa Bir Değerlendirme
Piyasa oyuncularının amacının varlık alım satımları üzerinden kar elde etmek olduğunu söylemeye herhalde gerek yoktur. Kar elde etme noktasında en önemli an ise karar alma anında yaşanmaktadır. Piyasa oyuncuları doğru kararlar alma noktasında pek çok farklı stratejiye sahiptirler ve bu stratejilerini oluştururken çeşitli analiz yöntemlerinden faydalanmaktadırlar. Peki, borsalarda alım-satımla uğraşanlar, doğru kararları alma noktasında ne türden analiz yöntemlerinden faydalanmaktadır? Yazımızda bu sorunun cevabını kripto varlık piyasası özelinde ve karar alma aşamalarında faydalı olduğu genel kabul gören analiz yöntemlerini açıklayarak vermeye çalışacağız.
Kripto varlık piyasasında piyasa oyuncularının stratejilerini oluştururken kullandıkları analiz yöntemlerinden biri teknik analizdir. Teknik analizi, varlığın tarihi piyasa fiyatına odaklanan bir analiz yöntemi olarak tanımlarsak yanlış söylemiş olmayız. Bu analiz yönteminde, varlığın zamana bağlı olarak fiyatı ve işlem hacmi incelenir, bu yöntemle piyasanın varlığı nasıl fiyatladığına ilişkin fikir edinebilirsiniz. Teknik analiz, geçmiş dönemlerdeki fiyat hareketleri ile gelecek dönemde oluşacak fiyat hareketlerini karşılaştırarak buna göre strateji oluşturmada kullanılan bir analiz yöntemidir. Teknik analizin temelinde grafik okuma yatmaktadır ki, bu grafik okumayı kabaca destek ve dirençleri doğru okumak ayrıca belirli formasyonları doğru şekilde yorumlamak olarak tanımlayabiliriz. Teknik analiz kullananlar karar alırken genel olarak fincan-kulp, düşen/yükselen bayrak/flama, yükselen/düşen/simetrik üçgen gibi formasyonlardan da faydalanırlar.
Bir diğer analiz yöntemi ise temel analizdir. Temel analizi, varlığın temel bilgileri hakkında sahip olunan bilgilere önem veren ve piyasaya/varlığa dair büyük resimle ilgilenen analiz türü olarak tanımlayabiliriz. Örnek vermek gerekirse, bir projenin mainnet haberi varsa bu projeye uygun yerden alım yapmak sureti ile yatırım yapmak ve proje haberi fiyatladığında varlığın satışını gerçekleştirmek üzere oluşturulan stratejide temel analizden faydalanılmış olur. Temel analiz kullanmak sureti ile varlığın piyasada cari değeri ile sahip olması gerektiğini düşündüğünüz değerini karşılaştırabilirsiniz. Yani varlığın cari piyasa değerinin olması gerekenden yüksek mi yoksa düşük mü olduğuna temel analiz kullanmak sureti ile karar verebilirsiniz. Bir proje hakkında temel analiz yapmak noktasında varlığın arz bilgileri, partnerleri ve listelendiği borsalar gibi bilgilerin edinilmesi ayrıca projenin olası yol haritası ve muhtemel haberleri hakkında detaylı takip yapılması önem arz etmektedir. Temel analiz yöntemi ile ne derece büyük karlar edinilebileceği yakın zamanda Shiba İnu adlı projenin çıkışı devamında yakaladığı fiyat yükselişi üzerinden anlaşılabilir.
Kripto varlık piyasasında karar almak için kullanılan yöntemlerden bahsederken Price Action’ dan bahsetmeden geçmek olmaz. Price Action da esasen bir çeşit teknik analiz yöntemi olsa da bu yöntemin çok özel bir disiplin olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Terimin adından da anlayacağınız üzere bu yöntem varlığın fiyat değişimleri üzerine odaklanmaktadır. Bu stratejinin temelinde fiyatın yalan söylemeyeceği yatmakta olup asıl amaçlarından biri mevcut fiyat hareketinden sonra ne olacağına dair bir yorum yapmaktır. Bu stratejiyi kullananlar pazartesi günü oluşan fiyat aralığından, varlık fiyatının yatay izlediği süreçlerde oluşan fiyat aralıklarından (range), order blocklardan vb. birtakım özellikli yöntemlerden faydalanmaktadırlar.
Kripto varlık piyasalarında karar verirken bu yöntemlerden herhangi birini tek başına kullanmak doğru karar almak açısından yeterli olmayabilecektir. Bazen sadece bu yöntemlerden birini kullanarak kar elde edilebilecekken esas olan bu analiz türlerinin tamamı hakkında yeterince bilgiye sahip olup karar anında olabildiğince üç analiz türünden de faydalanmaktır. Ama illa ki bir yöntem kullanılmak tercih edilmek isteniyorsa, çok daha detaylı olan ve öğrenmesi diğerlerine göre daha fazla vakit alan Price Action yönteminin kullanılması yerinde olacağını değerlendirmekteyiz. Hatta belirtmek gerekir ki, bu analiz yöntemlerinin bir takım indikatörler (rsi, macd ve volume gibi) ile birlikte kullanılması fayda sağlayacaktır.
Yazımızda kripto varlık piyasasında kullanılan analiz yöntemlerini kısaca açıklamaya çalıştık. Söz konusu piyasanın barındırdığı belirsizlikler ve dalgalanmalar dikkate alındığında, yukarıda bahsettiğimiz analiz yöntemleri piyasa oyuncusuna sadece fikir vermektedir. Özetle, kripto varlık piyasasında alım-satım yaparken analiz türünü/türlerini çok yerinde ve olması gerektiği gibi kullansanız dahi kayıplarla karşılaşabilirsiniz. Bununla beraber kayıp riskini minimize etmek adına piyasa ile ilgili bilgi birikimi arttırmanın ayrıca yazımızda ifade ettiğimizde türden analiz yöntemlerini öğrenmenin ve sürekli kendini geliştirmenin faydalı olacağı kanaatindeyiz.
(Not: İşbu yazı yatırım tavsiyesi içermemektedir.)