Nakit Sermaye Artırımı Üzerinden Hesaplanan Faiz İndiriminde Dikkate Alınacak Oran

Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunda yer alan ve yalnızca beyanname üzerinde dikkate alınabilecek diğer indirim unsurlarından biride “nakit sermaye artırımından kaynaklanan indirim” kalemidir. 2021 yılı kurumlar vergisi beyan döneminin yaklaştığı bu aylarda söz konusu uygulamayı hatırlamakta ve dikkate alınacak oranı not ederek kurum kazancının tespitinde indirim tutarını hesaplamakta fayda var.

Uygulamayı Hatırlayalım       

KVK’nun 10. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendinde (01.07.2015 tarihinden geçerli olmak üzere); finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu maddeye 26.10.2021 tarihinden itibaren “nakit sermaye artışlarının, yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısmı için bu oran % 75 uygulanır” hükmü eklenmiştir.

Sermaye şirketlerinin sermaye yapılarının güçlendirilmesi amacıyla getirilen bu düzenleme uyarınca nakit artırılan sermaye üzerinden hesaplanan faiz kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahından sırasıyla yapılacak indirimlere ilaveten indirilebilecektir.

Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz. Bu bent hükümlerine göre hesaplanacak indirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır.

Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devreder. Bu bendin uygulanmasında sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya bu Kanunun 12. maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

İndirim Tutarının Hesabı

Nakdi sermaye artışı üzerinden, indirimden yararlanılan yıl için MB tarafından en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın Bakanlar Kurulunca belirlenen orana isabet eden kısmı ilgili dönem kurum kazancından indirilebilecektir. Kurum kazancının bulunması halinde indirilebilecek tutar aşağıdaki formülle hesaplanacaktır:

İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

Dikkate Alınacak Faiz Oranı

İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği (Nakden taahhüt edilen sermayenin, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihinin içinde bulunduğu) ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır. MB tarafından açıklanmış olan ticari krediler faiz oranları 2021 yılı da dahil olmak üzere şu şekildedir.

Bu noktada sermaye şirketleri gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir hesap dönemi için ayrı ayrı indirim uygulamasından yararlanabilecek olup, 2021 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesi ile 2021/4. dönem geçici vergi beyannamesinde % 24.52 oranı kullanılarak faiz indirimi hesaplayabilecektir. 

İndirim tutarının hesabında ticari kredi faiz oranı yanında indirim oranları da öneme sahip. Şöyleki, genel indirim oranı % 50 olup, durumlarına göre sermaye şirketleri bu orana ilave oranlar ilave etmek suretiyle indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir. (Payları borsada işlem gören halka açık şirketler için indirim oranı, Merkezi Kayıt Kuruluşunda halka açıklık oranına göre değişmektedir. Halka açıklık oranı %50 ve daha az olan şirketler için  +25 puan, halka açıklık oranı %50’nin üzerinde olan şirketler için +50 puan ilave edilerek uygulanmaktadır. Nakdi olarak arttırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasında tahsis edilen arsa arazi yatırımlarında kullanılması halinde +25 puan ilave edilerek uygulanmaktadır.)

Sermaye şirketleri tarafından nakdi sermaye artışına ilişkin hesaplanan indirim tutarının kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili olduğu hesap dönemine ait matrahın tespitinde indirim konusu yapılamaması halinde bu indirim tutarları, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın izleyen hesap dönemlerine ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

Dikkate Alınacak Beyannameler

Bilindiği üzere, söz konusu teşvik müessesesinden şirketler tarafından sadece 4. dönem geçici vergi beyannamesi ile kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde yararlanılabilmektedir. 2021 yılının 4. dönem geçici vergi beyannamesi bu yıl Şubat ayında son kez verilecek. Dolayısıyla şirketler, yukarıda özet olarak hatırlatmaya çalıştığımız indirim uygulamasından verecekleri 2021 yılına ilişkin 4. dönem geçici vergi beyannamesi (1-17 Şubat 2022) ile 2021 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi (1-30 Nisan 2022) üzerinde kurum kazancı bulunması halinde yararlanabileceklerdir.