Mükellef Akademisi

Özellikle sahte belge düzenleme incelemelerinde Vergi Müfettişlerinin sıklıkla rastladığı bir durumdur; Vatandaşın adına şirket kurulmuş, piyasaya on milyonlarca liralık fatura kesilmiş, karşımıza çıkan mükellef olaydan bihaber. Ya da sahte belge kullanmış, sahte belgenin ne olduğunu bilmiyor.  Faturalar, defterler düzensiz, beyannameler zamanında verilmemiş, muhasebeciyi suçluyor. Olaya mükellef açısından bakarsak gerçekten de muhasebecinin suçu olabilir fakat vergi kanunları tüm bunlardan mükellefi sorumlu tutuyor. Mükellefin işini takip etmesi, basiretli bir tüccar gibi davranması, eşyanın tabiatına uygun biçimde iş ve işlemlerini açıklaması gerekiyor.

Elbette ki ticari hayatın yoğunluğu içerisinde bir mükellefin tüm vergi mevzuatına hakim olması beklenemez. Ancak asgari miktarda sorumluluklarının ve haklarının bilincinde olması vergi kültürünün yerleşmesi bakımından gerçekten önem arz etmektedir.

Bu noktada bir öneri olarak “Mükellef Akademisini” dikkatlerinize sunmak isterim. İlk defa ticari faaliyette bulunmak üzere mükellefiyet tesis ettirecekler, Mükellef Akademisine giderek bir katılım belgesi/sertifika alırlar. Vergi dairesi işe başlama bildiriminde bu belgeyi ister. Sistemi bu şekilde özetlemek mümkündür.

Mükellef akademisinde fatura, irsaliye, gider pusulası, müstahsil makbuzunun ne olduğu, hangi durumlarda düzenlediği, KDV, muhtasar, gelir vergisi, kurumlar vergisi beyannamelerinin ne olduğu, ne zaman verildiği, verilmezse ne gibi yaptırımların uygulanacağı, defter ve belge düzenine ilişkin konular temel bilgi olarak iki veya üç günlük bir seminer şeklinde mükellefe verilir. Özellikle son yıllarda büyük bir gelişme kaydeden mükellef haklarını da es geçmek olmaz. Mükellef hakları konusunda bilinçlenme noktasında Mükellef Akademisi etkin bir rol üstlenecektir.

Mükellef Akademisini Gelir İdaresi Başkanlığı ve Türmob’un birlikte organize etmeleri uygun olur. İllerde mevcut olan serbest muhasebeci mali müşavir odaları bünyesindeki meslek mensupları, Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde görev yapan vergi uygulayıcıları bu akademide sorumluluk üstlenebilirler. Müfredatın genişliği, anlatılacak konular, sunum yapacak kimselerde aranacak nitelikler elbette detaylı bir çalışmayla ortaya çıkacaktır.

Vergi gelirleri ülkemizin gelişimi milletin refahı için olmazsa olmaz bir gelir kalemidir. Masanın bir tarafında vergi idaresi var ise karşı tarafında da mükellef durmaktadır. Mükelleflerin tüm vergi mevzuatını bilmeleri beklenemez. Bu sebepledir ki sistemde önemli bir yer tutan meslek mensupları mükellefe yardımcı olmakta, sorumlukların yerine getirilmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Ancak özellikle vergi kaçakçılığı, hapis cezası öngören bir suç olarak vergi usul kanunda yer almaktadır. Hukukun evrensel kurallarından birisi de kanunu bilmemek mazaret sayılmaz. Bu sebeple Mükellef Akademisi, en azından kanunu bilmiyordum bahanesini ortadan kaldıracak, vergi bilincinin yerleşmesinde önemli bir müessese olacaktır.